Historia e konsumimit të gështenjës

Ndaje

Gështenja është një frut i egër dhe i kultivuar, i cili ka qenë pjesë e ushqimit të njeriut që në kohët më të lashta. Ajo është përdorur për ushqim që mijëra vjet më parë, kryesisht nga popujt që jetonin në zonat kodrinore dhe malore të Mesdheut dhe Azisë së Vogël. Fillimisht është mbledhur në natyrë, por më pas është kultivuar në mënyrë të qëndrueshme. Grekët e lashtë dhe më pas romakët janë ndër civilizimet e para që përmendin gështenjën në shkrimet e tyre. Historiani grek Dioskoridi e përshkruan si një frut të dobishëm për shëndetin dhe ushqimin. Romakët e përdornin për të bërë bukë dhe gatime të ndryshme, sidomos në vendet ku nuk rritej gruri. Ata madje e shpërndanë pemën e gështenjës në shumë pjesë të Europës gjatë zgjerimit të perandorisë së tyre. Në mesjetë, gështenja mori një rol edhe më të rëndësishëm. Ajo u quajt “buka e të varfërve”, pasi në zonat malore, ku toka nuk ishte e përshtatshme për drithëra, njerëzit përdornin miellin e gështenjës për të bërë bukë. Kjo ishte veçanërisht e zakonshme në rajone si Toskana (Itali), Korsika (Francë), dhe Ballkani, përfshirë edhe Shqipërinë. Në Shqipëri, gështenja është një pjesë e rëndësishme e traditës ushqimore dhe kulturore. Ajo përdoret e pjekur, e zier, në gatime tradicionale dhe për përgatitjen e ëmbëlsirave. Zona si Tropoja, Dibra dhe Puka janë të njohura për pyjet me gështenja të egra dhe të kultivuara. Sot, gështenja vlerësohet si një ushqim natyral dhe i shëndetshëm, i pasur me fibra, vitamina dhe minerale, dhe përdoret gjerësisht në kuzhina tradicionale dhe moderne.

Marieta Mërkuri
Marieta Mërkuri
Profesioniste në fushën e medias dhe edukimit, me përvojë të gjatë në gazetari, bibliotekonomi dhe zhvillimin e projekteve edukative me fokus në etikën dhe komunikimin.

Brenda Temës

Të Fundit